Termokaynak Cadweld Uygulaması
16 Aralık 2015Dış Yıldırımlık Sistemlerinin Eşpotansiyel Topraklamaya Bağlanmasının Önemi
20 Aralık 2015Harmonik Ölçümü ve Raporu
Elektrik ve elektronik cihazlarının müthiş bir hızla artması ile elektrik enerjisinin kalitesi günümüzde sıklıkla gündeme gelir olmuştur. Nitekim elektrik enerjisinin kalitesindeki önemli unsurlardan biri harmoniklerdir. Harmonik akım veya gerilimin saf sinüs eğrisinden uzaklaşmasıdır. En önemli harmonik nedenlerini sıralarsak;
- Güç elektroniği elemanları (Statik AC/DC güç dönüştürücüleri, doğrultucular)
- Ark ocakları ve elektroliz
- Elektronik balastlar
- Kesintisiz güç kaynakları
- AC Hız kontrol cihazları
Peki harmonik bir tesiste nelere yol açabilir?
- Elektrik güç sistemlerinde ek kayıpların oluşmasında
- Güç üretimi, iletimi ve dağımında kayıplara
- Gerilim düşümünün artmasına
- Toprak kısa devre akımlarının yükselmesine
- PLC ve otomasyon sistemlerinde arızalara
- Elektronik kartların yanmasına
- Röle sinyallarinin bozulmasına
- Kompanzasyon sistemlerindeki kondansatörlerin aşırı zorlanmasına
- Koruma sistemlerinin hatalı açmasına
- Mikroişlemcilerin hatalı çalışmasına
- Motorlarda ek gürültü ve yüklenmeye sebep olması
- Temel frekansta rezonans olayı olmadığı halde harmonik frekanslarında rezonans olayının meydana gelmesi
Harmonikler Nasıl Ölçülür?
Harmonik ölçümü her tesisin kaliteli bir elektrik enerjisine sahip olabilmesi için düzenli olarak yapılması gerekir. Birçok enerji kalitesi sorunu harmonik kaynaklı yaşanmaktadır. Uluslararası standartlar gereği gerilim için harmonik bozunumu %3, akım için %5 olarak belirlenmiştir. Türkiye’deki çoğu dağıtım sistemi tek fazlı ve dengesiz yüklerden oluşur. Bu yüzden her bir birincil fazın harmonik içeriği genelde farklıdır. Bu da 3 fazlı sistemlerin harmonik bozulmalarını ölçülmesini bir problem hale getirir. Çünkü her fazda dengesizlik seviyesi farklıdır. Bunun için iki farklı metot vardır.
- 3 faz ölçümü ayrı ayrı düşünülür. Bu metottaki potansiyel sorun bozunum oranın belirlenmiş sınırı hangi sıklıkla aşacağıdır.
- Ortalama bozunum oranı 3 fazın üzerindedir. Her fazın ölçümü tekil bozunum oranındaki örneklere katkıda bulunur. Bu yöntemin dezavantajı ise faz üzerindeki yüksek bozunum oranını diğer iki fazın düşük seviyede olması durumunda belirsizleştirmesidir. İkinci metot daha güvenlidir ve harmonik bozunum ölçümlerde kullanılır.
Harmonik Ölçüm Raporu
Harmonik ölçümü ile birlikte aşağıdaki değerlerde rapor olarak sunulmalı ve takip edilmelidir.
- Filtre gibi harmonik azaltıcı cihazlarının bakım periyodu. Bazı cihazların kurulu sabit cihazlar tarafından izlenmesi
- Şebekenin sorumlulukları
- Harmonik rezonansı engellemek
- Sisteme gelen yeni yükleri kaydetmek
- Yeni gelen yükleri analiz ederek mevcut problemin kötüleşmesini engellemek
Harmonik Ölçüme ve Raporu için aşağıdaki raporu doldurarak talepte bulunabilirsiniz.